കെ ബി വേണു
എവിടെയോ പണ്ടു കണ്ടതാണീ മുഖം
എവിടെയാണതെന്നോര്മ്മ കിട്ടുന്നില്ല
-ബാലചന്ദ്രന് ചുള്ളിക്കാട്
(സ്മൃതിനാശം)
ഓര്മ്മയും മറവിയും പരസ്പരപൂരകങ്ങളാണ്. വര്ഷങ്ങളായി മനസ്സില് കൊണ്ടുനടക്കുന്ന പ്രിയകരമായ ഒരു പേരോ മുഖമോ അനുഭവമോ ഓര്മ്മയുടെ അതിര്ത്തിയും ആകാശവും വിട്ട് പിടിതരാതെ തെന്നിക്കളിക്കാന് തുടങ്ങുന്ന ചില നിമിഷങ്ങളിലാണ് സ്മൃതിനാശത്തെക്കുറിച്ച് മനുഷ്യന് ബോധവാനാകുക. മറവിയെക്കുറിച്ച് മുതിര്ന്നവര് പരാതിപ്പെടുകയും ഉത്കണ്ഠാകുലരാകുകയും ചെയ്യുമ്പോള് അതുള്ക്കൊള്ളാന് കഴിയാതിരുന്ന ബാല്യ-കൗമാര-യൗവ്വനങ്ങളുടെ മലകയറ്റത്തില് നിന്ന് വാര്ദ്ധക്യത്തിന്റെ തിരിച്ചിറക്കം തുടങ്ങാറായെന്ന് എല്ലാവരും ഓര്ക്കുന്ന കാലമാണത്. കെ ജി എസ് എഴുതിയതു പോലെ ..
നാമിറങ്ങുന്നു മദ്ധ്യവയസ്സു പോ-
ലൊഴുകാതൊഴുകും
ശരത് പ്രവാഹത്തില്
ബാലചന്ദ്രൻ ചുള്ളിക്കാട് |
കെ ജി എസ് |
കഴിഞ്ഞ കൊച്ചി-മുസ്രിസ് ബിനാലെയില് കെ ജി ജോര്ജ്ജിന്റെ ആദ്യസിനിമയായ സ്വപ്നാടനം പ്രദര്ശിപ്പിച്ചിരുന്നു. സംവിധായകനെ വേദിയില് കൊണ്ടുവരേണ്ട ചുമതല എനിക്കായിരുന്നു. തൃശ്ശൂരില് നിന്ന് പുറപ്പെടുമ്പോള് എനിക്കൊപ്പം ഐ ഷണ്മുഖദാസ്, സി ബി മോഹന്ദാസ്, ഒ അജയകുമാര് എന്നിവരുമുണ്ടായിരുന്നു. എറണാകുളം വെണ്ണലയിലെ വീട്ടില് നിന്ന് ജോര്ജ്ജ് സാറിനെ ഞങ്ങള് ആഘോഷപൂര്വ്വം ഫോര്ട്ടു കൊച്ചിയിലേയ്ക്കു കൊണ്ടു പോയി. ഔപചാരികമായ പരിപാടികള് കഴിഞ്ഞാലുടന് മടങ്ങുമെന്നാണ് അദ്ദേഹം ആദ്യം പറഞ്ഞത്. പക്ഷേ, സംഭവിച്ചത് മറ്റൊന്നാണ്. ബിനാലെ വേദിയും പരിസരങ്ങളും കെ ജി ജോര്ജ്ജ് എന്ന കലാകാരനെയും ബുദ്ധിജീവിയെയും
ഉണര്ത്തി എന്നാണ് തോന്നുന്നത്.
ഐ ഷൺമുഖദാസ്, കെ ജി ജോർജ്ജ്, കെ ബി വേണു, സി ബി മോഹൻദാസ്, ഒ അജയകുമാർ |
കെ ബി വേണു, കെ ജി ജോർജ്ജ്, സി ബി മോഹൻദാസ്, ഐ ഷൺമുഖദാസ് |
ആരെങ്കിലും ചോദ്യങ്ങള് ചോദിക്കാനുണ്ടാകുക എന്നതാണ് ജോര്ജ്ജ് സാറിനെപ്പോലെ ധിഷണയുടെ ലോകത്തു വിഹരിക്കുന്നവരെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം പ്രധാനം. ചോദ്യങ്ങള് ഓര്മ്മകളെ ഉണര്ത്തുന്നു. ഓര്മ്മകളുടെ ഉദ്ദീപനത്തിലൂടെ ശരീരവും ഉണരുന്നു. ഭൂതകാലത്തിലെ നല്ല കാര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് ചുറ്റുമുള്ളവര് അദ്ദേഹത്തെ ഓര്മ്മിപ്പിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കണം. നല്ല കാര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് ഓര്ക്കണമെങ്കില് നല്ല ചോദ്യങ്ങളും ഉണ്ടാകണം.
ജോര്ജ്ജ് സാര് ഓര്മ്മകളിലേയ്ക്കു മടങ്ങിവന്നുകൊണ്ടിരിക്കുമ്പോള് ഞാന് ആലോചിച്ചു കൊണ്ടിരുന്നത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആദ്യസിനിമയായ സ്വപ്നാടനത്തെക്കുറിച്ചാണ്. "ഫ്യൂഗ്" എന്നു മനഃശാസ്ത്രജ്ഞര് വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന മാനസികാവസ്ഥയിലാണ് ആ സിനിമയിലെ കേന്ദ്രകഥാപാത്രമായ ഡോക്റ്റര് ഗോപിനാഥന് നായര്. താത്കാലികമായ സ്മൃതിനാശത്തെയാണ് "ഫ്യൂഗ്" എന്നു പറയുന്നത്. ഒരു മാനസികരോഗിയുടെ ഭാവഹാവാദികളോടെ മദിരാശിയിലെ ആശുപത്രിയില് എത്തിപ്പെടുന്ന അയാളെ അവിടുത്തെ മനഃശാസ്ത്ര വിദഗ്ദ്ധര് നാര്കോ അനാലിസിസിന് വിധേയനാകുന്നു. അയാളുടെ ഓര്മ്മകളുടെ അടരുകള് ഒന്നൊന്നായി പ്രേക്ഷകര്ക്കു മുന്നില് വെളിപ്പെടുന്നു.
സ്വപ്നാടനം വീക്ഷിക്കുന്ന കെ ജി ജോർജ്ജ് |
തിരക്കഥയുടെ ഈ സാങ്കേതികതയെക്കുറിച്ചു ചോദിച്ചപ്പോള് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു: "അതിന്റെ ടെക്നിക് എന്താണെന്ന് പറഞ്ഞുതരാന് എനിക്കറിയില്ല. അത് സ്വാഭാവികമായി വന്നു പോകുന്നതാണ്. മറ്റുള്ളവര് എഴുതിയ ഒരു തിരക്കഥയും പൂര്ണ്ണമായി അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. വായിച്ചു നോക്കിയ ശേഷം തിരുത്തിയെഴുതിയിട്ടുണ്ട്. എന്റെ എല്ലാ പ്രധാന തിരക്കഥകളിലും എന്റെ കയ്യൊപ്പുണ്ണ്ട്. കയ്യൊപ്പുണ്ടെണ്ന്നല്ല, കയ്യക്ഷരം തന്നെയുണ്ണ്ട്." കയ്യില് കിട്ടുന്ന ഏതു പ്രമേയത്തെയും സ്വാംശീകരിക്കുകയും അതില് കയ്യൊപ്പിടുകയും ചെയ്യുന്ന ഈ കൃതഹസ്തതയെ ഇല്ലാതാക്കാന് മറവിയുടെ മഞ്ഞുപാളികള്ക്കാവില്ല.
നിരന്തരമായ സര്ഗ്ഗസംവാദങ്ങളിലൂടെ സജീവമാക്കാവുന്ന ഓര്മ്മക്കുറവുകള് മാത്രമേ ജോര്ജ്ജ് സാറിനുള്ളൂ എന്ന് എപ്പോഴും ഓര്മ്മപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഒരാളുണ്ട് - അദ്ദേഹത്തിന്റെ സുഹൃത്തും സുപ്രസിദ്ധ തിരക്കഥാകൃത്തുമായ ജോണ് പോള്.
ജോൺ പോൾ |
ഈ പുരസ്കാരലബ്ധികള്ക്കും മുമ്പായിരുന്നു നേരത്തെ പറഞ്ഞ അഭിമുഖം നടന്നത്. സ്വപ്നാടനം അടക്കമുള്ള സിനിമകളില് വ്യതിരിക്തതയോടെ ആവിഷ്കരിച്ചിട്ടുള്ള സ്വപ്നരംഗങ്ങളെക്കുറിച്ച് ചോദിച്ചപ്പോള് ജോര്ജ്ജ് സര് പറഞ്ഞു: "സ്വപ്നങ്ങള് റിയലിസത്തിന്റെ ഭാഗമാണെന്നു ഞാന് വിശ്വസിക്കുന്നു. ഡ്രീം എന്നു പറയുന്നത് റിയല് ആണെന്നും കരുതുന്നു. റിയലിസത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗമാണ് സ്വപ്നങ്ങള്. റിയലിസത്തില് ഏറ്റവും പ്രധാനം യാഥാര്ത്ഥ്യബോധമാണ്. എത്ര വലിയ യാഥാര്ത്ഥ്യമെടുത്താലും ഹൃദയത്തിന്റെ ഉള്ളിന്റെയുള്ളില് അതൊരു സ്വപ്നമായിരിക്കും. സ്വപ്നമാണെങ്കിലും സ്വപ്നമല്ല എന്നൊരു ചിന്ത സിനിമ കാണുന്നവരില് ഉണ്ടാക്കണം. ഞാനെടുത്ത സ്വപ്നരംഗങ്ങള് സിനിമയുടെ മാത്രമല്ല ജീവിതത്തിന്റെ തന്നെ ഭാഗമാണെന്നു കരുതുന്നതില് ഒരു തെറ്റുമില്ല എന്നാണ് ഇപ്പോള് എന്റെ ഉറച്ച വിശ്വാസം. സിനിമ എടുക്കാന് പോകുമ്പോള് എന്റെ മനസ്സില് മുഴുവന് സ്വപ്നങ്ങളാണുള്ളത്. അതങ്ങ് ചിത്രീകരിച്ചാല് മതി. സിനിമാചിത്രീകരണം എന്നു പറയുന്നത് എന്നെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം എന്റെ സ്വപ്നങ്ങള് സാക്ഷാത്കരിക്കുന്ന ഒരു പ്രക്രിയയാണ്." സ്വന്തം സര്ഗ്ഗജീവിതത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു ചലച്ചിത്രകാരന്റെ മനോഹരമായ നിര്വ്വചനം.
ഓര്മ്മകള് ഇല്ലാതാകുമായിരിക്കാം. പക്ഷേ സ്വപ്നങ്ങള് ഇല്ലാതാകുന്നില്ലല്ലോ.